THE JAR OF LIFE – Stones, Pebbles and Sand(MASON TEHKHIN THU)Zofa H Chhangte
( Mizorama Staff Nurse ṭhenkhat tan thla 3 chhung chhawng thumin Training a awm mek a. Nursing School Lunglei chuan alo dawng sawng a. Kei teh lul hi Personal Management, Staff Development chungchang leh hnathawhna kaihhnawih chungchangah hun hmang turin min sawm ve a. He Mason tehkhinthu hi hun a heh loh zawk nan Mizo ṭawng ngeia dah hi ṭha-in ka hria a, Ka han letling/her rem nghal mai a ni e.)
Ni khat chu France rama Public Management zirna sang taka Professor upa tawh tak hi America rama Company lian leh hlawhtling tak tak 15 aiawha kal Executive Manager-te hmaa “Efficient Time Management tih thusawi (lecture) turin an sawm a. He ni hi chhawng nga a ṭhenin, Professor hi Darkar khat chhunga thusawina hun siam sak a ni bawk.
Managers ṭha thlankhawm ṭhah hmaa a din lai chuan, a thusawi kamkhat pawh hmaih lova chhinchhiah tumin an lo inring a. Chu professor chuan muang changa hawi kualin, mimal tin mit a en chhuah vek hnu-ah chuan “Enchhinna kan nei dawn a ni” tiin a sawi a.
A hmaa dawhkan hnuai aṭang chuan Darthlalang bur lian tak hi a phawrh chhuak a, Muang chang leh fimkhur tak hian dawhkanah chuan a dah a. Chumi hnu-ah chuan Dawhkan hnuai aṭang vek chuan lung dahkhawm, ipte-a fun chu a phawrh chhuak leh a. Chung lung te chu Tennis ball ang tiat vela lian an ni a. Lung te chu a mal malin a phawrh chhuak a, Bur chhungah chuan a dah zel a. A dah zo vek a. Chu bur melh pah chuan manager-te hmuh theih turin a lek kang a. Professor chuan “Bur hi a khat em?” tiin a zawt a. Manager-te chuan “Aw” tiin an chhang a.
Professor chu ngawi deuh rengin, “Tak tak maw?” tiin
A hnu-ah chuan dawhkan hnuai aṭang vek chuan ṭiaulung, Ipte khata fun chu a phawrh leh a. Fimkhur tak chungin Professor chuan ṭiaulung te chu bur chhungah chuan uluk leh dim takin a chhung khat leh a. Lung lian zawk kara an awm theih hun thleng chuan a thing a. Professor chuan ngaithlatute melh pah chuan “Bur hi a khat em?” tiin a zawt nawn leh a.
Hetih lai hian Manager-te chuan Professor thil entir tum chu hrethiam nia inhria-in. Mi pakhat hian “Khat lo” tiin alo chhang a .
“A dik” tiin Professor chuan a chhang a. Ipte pakhat, ṭiauvuta khat chu la chhuak lehin, Bur chhungah chuan fimkhur takin a chhung leh a. ṭiauvut chuan Lung lian leh ṭiaulungte inkara hmun awl chu a hnawh khat ta vek a.
Professor chuan a zawt nawn lehin “Bur hi a khat tawh em?” tiin. Chutah chuan chiang lo taka ring chung chuan “” Aih”tiin an chhang rual thup hlawm a.
“A dik” tiin professor chuan a sawi a. Kalkhawmte rin ang ngei chuan, Professor chuan dawhkan chunga an tui chhawp chu la chhuakin, Bur chu a khah hma chuan a chhung khat ta vek a. Professor chuan bur chawikanga melh pahin a zawt nawn leh a, “Eng thudik nge he enchhinna aṭang hian kan hmuhchhuah tak?” tiin a zawt a.
Professor ngaihtuahn, thupui rilru ang pu chungin, manager pakhat chuan rang tak hian, “Eng anga hun bituk tam pawh lo awm se, kan tumna kan tihsan chuan Meeting leh tih tur hrang hrang pawh hi kan ti thei tih kan zir chhuak a ni” tiin.
Professor chuan “A ni lo” tiin a chhang a. He enchhina aṭanga thudik dik tak kan hmuhchhuah zawk chu “Bur chhungah hian lung lian ber kan dah luh hmasak loh chuan, a chhungah hian kan dah lut kim vek thei ngai dawn lo a ni” tiin a sawi a.
Professor thusawi pawimawh leh ṭangkai tak ngaihtuah avang chuan Hall chhung chu a reh tlawk tlawk a.
Professot upa tak chuan a sawizawm leh a, “I nunah khan lung lian chu eng te nge? Hriselna nge? Chhungkua nge? Ṭhiante nge? I thil tum zawk? I chak zawng tih em ni zawk? Chhan leh tum mumal taka I beih zawk kha em ni? I tana hun ṭha neih hi em ni?
Kan hriat reng tur chu kan nuna lung lian ber berte hi tih hmasak loh chuan a vaiin kan hmaih thei a ni. Kan nuna thil te tak te te (ṭiaulung leh ṭiauvut te) kan dah pawimawh hmasak chuan kan nunah hian thil te tham tak tak te seng luh a ni ang a. Thil te tham leh pawimawh lo chu hnut chhiah thiam hi kan nun zelna atana thil pawimawh tak a ni. Nangmah leh nangmah kha inzawh theihnghilh suh ang che.
I nuna lung lian kha eng nge ni? Chumi I hriat chian tawh hunah chuan, I nuna bur ruakah khan dah luh hmasak theihnghilh suh ang che.
Lunglian chu ngaihtuah hmasa la – Thil pawimawh tak a ni si a. A pawimawh dan indawtin remfel la. A dang zawng chu ṭiaulung leh ṭiauvut-ah I ngai dawn nia. Ṭiaulung leh ṭiauvut bur chhunga I chhung lut hmasa a nih chuan Lungte/lian zawk tan hmun ruak a awm ngai dawn lo a ni.
Chuti ang chu I nun dan nen a in-ang a. I theihna leh chakna kha thil te tham zawka I hmang a nih chuan I nuna thil pawimawh ber tan hmun I nei ngai dawn lo a ni.
I nuna harsatna te kha dah pawimawh hmasa la. Naupangte nena infiam nan hun nei la. I kawppui kha chawhlui kil tura hruai leh lenchhuahpui turin hun nei la. I hmangaihte tana inkawmna hun ṭha nei la. Hnathawhna hun ṭha te, In tihfaina hun ṭha te, Chawhlui kilhona hun ṭha te chu a awm mai dawn a ni.
A chang chuan kan nuna thil pawimawh lote hian min tibuai fo a. Kan hun an la hek ṭhin a, thil pawimawh aṭang hian min tibuai fo ṭhin. Ka fuih duhna che u leh, nangmahni inzawt ula tia ka sawi duh chu, “ I nun kha ṭiaulung leh ṭiauvut a khat nge a nih a, Lunga khat” tih hi a ni.
<<He jar of Life hi Internet leh ṭhenkhata ziah pawh a inang lo nual a, a remchang ber chu behchhanah hmangin ka han letling tawp mai a ni a. Sawiho atana hman a, fiah chi a ni a. A ṭobul leh a nihphungte hi ziah hleih theih a nih loh avangin ka dah ta lo mai>>
< Stones= lungte; pebbles= ṭiaulkung, Sand = ṭiauvut tiin ka hmang ve hmiah bawk>
< Stones= lungte; pebbles= ṭiaulkung, Sand = ṭiauvut tiin ka hmang ve hmiah bawk>